Δεν είναι μόνο το σώμα σας που μεταβάλλεται στη διάρκεια της εγκυμοσύνης, και η διάθεση σας θα έχει απότομες διακυμάνσεις, ώστε να νιώθετε πρωτόγνωρα συναισθήματα. Είναι σημαντικό να γνωρίζετε ότι, μερικές φορές, θα νιώθετε στενοχωρημένη — όλες οι έγκυοι νιώθουν έτσι— και ότι υπάρχουν διάφορα πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να τα βγάλετε πέρα με τις αλλαγές της διάθεσης σας.Οι γρήγορες αλλαγές της ορμονικής στάθμης οδηγούν σε μεταβολές της διάθεσης, από την έξαρση στην κατάθλιψη. Η αλλαγή στο σώμα σας επηρεάζει την εικόνα που έχετε για τον εαυτό σας. Πότε-πότε, μας κατέχει και η ανησυχία αν είμαστε κατάλληλοι για γονείς. Η εγκυμοσύνη μπορεί συναισθηματικά να είναι πολύ δύσκολη.
Ορμονικές μεταβολές
Στη διάρκεια της εγκυμοσύνης, το σώμα σας «γνωρίζει» τεράστιες μεταβολές και γι’ αυτό η διάθεσή σας τείνει να έχει συχνές διακυμάνσεις. Δεν είναι σπάνιο να γίνεστε ξαφνικά επιθετική και ευερέθιστη, να έχετε υπερβολικές αντιδράσεις για ασήμαντα γεγονότα, μερικές φορές να νιώθετε αβεβαιότητα και πανικό, ίσως να έχετε ακόμα και κρίσεις κατάθλιψης και δακρύων. Είναι φυσικό να τα νιώθετε όλα αυτά, γιατί δεν μπορείτε να ελέγξετε τα συναισθήματά σας όπως συνήθως. Οι διακυμάνσεις των διαφόρων ορμονών κυριαρχούν και κατευθύνουν τις διαθέσεις σας. Αν εξηγήσετε την κατάσταση, οι περισσότεροι θα δείξουν κατανόηση.
Το σώμα αλλάζει σχήμα
Κάτω από κανονικές συνθήκες χρειάζεται πολύς καιρός για να προσαρμοστείτε σε μια αλλαγή της εξωτερικής σας εμφάνισης, όπως όταν αλλάζετε χρώμα μαλλιών ή όταν παχαίνετε ή αδυνατίζετε. Κατά την εγκυμοσύνη δε σας δίνεται ο χρόνος να προσαρμοστείτε στο σχήμα του σώματός σας και πιθανόν να νιώθετε περίεργα, ακόμα και ξένη, μέσα στο σώμα που ξαφνικά αποκτήσατε. Μπορεί, επίσης, να ανησυχείτε ότι πήρατε πολύ βάρος και πως θα είστε χοντρή και απωθητική, τόσο στη διάρκεια της εγκυμοσύνης όσο και μετά τον τοκετό. Πολλοί πολιτισμοί θεωρούν τις εγκύους αισθησιακές και ωραίες. Αντί να βλέπετε με απελπισία τις καμπύλες σας να μεγαλώνουν, θεωρήστε τες σαν επιβεβαίωση της ζωής δείτε το στρογγύλεμα σαν ωριμότητα και αγαλλιάστε με τη γονιμότητα του κορμιού σας. Νιώστε αυτοπεποίθηση και υπερηφάνεια για την εμφάνιση και τη γονιμότητά σας.
Αντιφατικά συναισθήματα
Ακόμα κι αν έχετε την πιο θετική στάση απέναντι στην εγκυμοσύνη είναι φυσικό να έχετε αντιφατικά συναισθήματα. Τη μια, είστε εθουσιασμένη με την προοπτική ενός μωρού, την άλλη όμως σας τρομοκρατούν οι νέες ευθύνες. Η στιγμή που γίνεστε γονείς είναι στιγμή αναθεώρησης και αλλαγής, ανησυχίας και φόβου. Ο πρώτος και πιο σημαντικός ψυχολογικός στόχος είναι το να αποδεχτείτε την εγκυμοσύνη. Αυτό μπορεί να φαίνεται αυτονόητο, υπάρχουν όμως γυναίκες που πλέουν σε πελάγη ευτυχίας τους πρώτους μήνες της εγκυμοσύνης, χωρίς να κάνουν την παραμικρή σκέψη, ώσπου το μωρό να αρχίσει να δηλώνει την παρουσία του μέσα από τις αλλαγές στο σώμα σας. Εσείς και ο πατέρας του μωρού πρέπει να συμβιβαστείτε με την εγκυμοσύνη και να αρχίσετε να σκέφτεστε την πραγματικότητα. Τα αντιφατικά συναισθήματα σίγουρα θα έρθουν στην επιφάνεια, μόλις αρχίσετε να παραδέχεστε τη νέα πραγματικότητα. Ησυχάστε όμως. Αυτό σημαίνει πως αρχίζετε πραγματικά να συμβιβάζεστε με την κατάσταση. Δε θα νιώσετε το τρομερό σοκ εκείνων που περιμένουν να τα αντιμετωπίσουν όλα, αφου έρθει το μωρό στο σπίτι.
Οι φόβοι
Πιθανόν να έχετε αγωνία για τον τοκετό — αν θα είστε σε θέση να τα βγάλετε πέρα με τις ωδίνες, αν θα ξεφωνίσετε ή θα αφοδεύσετε, αν θα χάσετε τον αυτοέλεγχό σας ή αν θα χρειαστείτε επισιοτομή ή καισαρική τομή. Οι περισσότερες γυναίκες αγωνιούν γι’ αυτά, δεν είναι όμως ανάγκη. Ο τοκετός είναι απλός και ο τρόπος που θα φερθείτε έχει μηδαμινή σημασία. Μπορεί να σας εκπλήσσει που είστε ήρεμη πιθανόν όμως να μην είστε διόλου ήρεμη, αλλά κι αυτό δεν πειράζει. Θυμηθείτε μόνο ότι αυτοί που θα σας παρασταθούν τα έχουν ξαναδεί όλα αυτά και δεν υπάρχει τίποτε που να σας κάνει να ντρέπεστε.
Πιθανόν να ανησυχείτε πόσο καλοί γονείς θα είστε, αν θα πληγώσετε ή θα βλάψετε το μωρό σας ή αν θα το φροντίσετε σωστά. Τέτοιου είδους συναισθήματα είναι αρκετά συνηθισμένα και αντιπροσωπεύουν δικαιολογημένους φόβους. Όπως οι περισσότερες σύγχρονες γυναίκες, δε θα γνωρίζετε πολλά για τη φροντίδα του μωρού και θα ανησυχείτε αν θα τα καταφέρετε. Η λύση είναι να αποκτήσετε μια πρακτική εμπειρία — ασχοληθείτε με τη φροντίδα ενός νεογέννητου αν μπορείτε. Θα μπορούσατε ίσως να προσέχετε το παιδί μιας φίλης ή να περνάτε λίγη ώρα μαζί του. Δοκιμάστε να δείτε τους φόβους σας από απόσταση — ασφαλώς θα είχατε παρόμοιες ανησυχίες όταν αρχίσατε να εργάζεστε.
Τα όνειρα
Τα όνειρα γίνονται στο τελευταίο τρίμηνο ολοένα συχνότερα, ακόμα και τρομακτικά. Υπάρχουν κοινά θέματα, όπως αναφέρουν οι έγκυοι, και όλα εκφράζουν βαθιά συναισθήματα και ανησυχίες που είναι εντελώς φυσιολογικές. Μπορεί και να ονειρευτείτε ότι χάνετε το μωρό σας- και αυτό είναι συνήθως ο φόβος μήπως αποβάλετε ή γεννηθεί νεκρό το μωρό. Όνειρα σαν αυτά είναι ίσως μια ψυχολογική προετοιμασία για μια ενδεχόμενη ανεπιθύμητη εξέλιξη, αλλά και ένας τρόπος να βγάζετε αυτά τα συναισθήματα στην επιφάνεια. Κατά κάποιο τρόπο, λειτουργούν σαν εκτόνωση από τις ανησυχίες σας. Τα όνειρα, οι εφιάλτες και οι σκέψεις είναι ίσως ένας τρόπος να εκφράσετε την εχθρότητά σας για το αγέννητο παιδί σας. Αυτό το παιδί πρόκειται να κυριαρχήσει στη ζωή σας, να χαλάσει την ησυχία και την ευχάριστη ρουτίνα σας. Τα όνειρα ίσως να εκφράζουν συναισθήματα με τα οποία δεν είστε σε θέση να τα βγάλετε πέρα ή δεν τα συνειδητοποιείτε. Έτσι, μην κάνετε το λάθος να πάρετε τα όνειρα κατά γράμμα και μετά να νιώθετε ένοχη ή τρομαγμένη.
Προλήψεις
Δεν αποκλείεται να γίνετε προληπτική. Οι προλήψεις και οι ιστορίες των γιαγιάδων ήταν στο παρελθόν ένας τρόπος να εξηγηθεί ένας ανεξήγητος κόσμος. Με την εξαιρετική ιατρική φροντίδα που υπάρχει σήμερα είναι πολύ λίγες οι πιθανότητες να αποκτήσετε ένα ελαττωματικό παιδί, και αυτό που ερμηνεύετε σαν κακό οιωνό δε σημαίνει σίγουρα πως κάτι δε θα πάει καλά με το μωρό σας.
Πως αντιμετωπίζουμε τις συναισθηματικές μεταβολές και τη συναισθηματική φόρτιση;
Προσπαθήστε να δείτε τον συναισθηματικό σάλο που περνάτε σαν μια θετική δύναμη, τώρα που προσαρμόζεστε στην εγκυμοσύνη και στη μελλοντική μητρότητα. Μη φαντάζεστε ότι κάνατε κάποιο λάθος, αν έχετε αμφιβολίες ή φόβους. Ωστόσο, τα κοινωνικά δεδομένα μάς κάνουν να ντρεπόμαστε αν δεν περιφερόμαστε με έκφραση Παναγίας και με ανάλογες απόψεις για το καθετί. Αυτό είναι παράλογο. Δεν είναι πάντα διασκεδαστικό να είσαι έγκυος. Το καλύτερο που μπορείτε να κάνετε για σας και το μωρό σας είναι να δεχτείτε την πραγματικότητα.
Βρείτε χρόνο για ονειροπόληση
Το να φαντάζεστε και να σκέφτεστε το μωρό σας σας βοηθάει να σχηματίσετε μαζί του μια σχέση πριν ακόμα γεννηθεί και δεν πρέπει να νιώθετε ανόητη, αν περνάτε ώρες έχοντας μόνο τη σκέψη του μωρού σας. Δημιουργώντας αυτό τον δεσμό με το πλασματάκι που μεγαλώνει μέσα σας είναι το πρώτο βήμα για να παραδεχτείτε το παιδί σας. Οι ονειροπολήσεις των εγκύων είναι γνωστές για το σεξισμό τους — πολλές έχουν μια απροκάλυπτη προτίμηση για αγόρι ή για κορίτσι. Αν το μωρό σας αποδειχτεί το αντίθετο απ’ αυτό που θέλατε, θα χρειαστεί να προσαρμοστείτε και πάλι, γι’ αυτό, προσπαθήστε να μην αφήσετε τα όνειρα να σας παρασύρουν!
Σκεφτείτε τους γονείς σας
Οι γονείς σας ετοιμάζονται να αποκτήσουν εγγόνια, ίσως για πρώτη φορά. Μπορεί να είναι ενθουσιασμένοι ή στενοχωρημένοι ή και τα δυο. Με άλλα λόγια, πιθανόν να αισθάνονται μια αμφιθυμία για τον νέο ρόλο τους σχεδόν όπως κι εσείς. Το να αποκτήσει κανείς εγγόνι θεωρείται συχνά συνώνυμο με τα γηρατειά, γι’ αυτό προσπαθήστε να δείξετε κατανόηση και αγάπη, συμπεριλάβετέ τους στην εγκυμοσύνη σας, μιλήστε μαζί τους και μοιραστείτε μαζί τους τα συναισθήματά σας.
Επικοινωνήστε
Είναι φυσιολογικό να θέλετε να κουβεντιάζετε και να μοιράζεστε αυτά που νιώθετε. Η πρώτη σας επιλογή λογικά είναι ο σύντροφος σας και προφανώς και εκείνος θα θέλει να μιλήσει μαζί σας.Σίγουρα θα θέλει να πει τις ανησυχίες του και πράγματα που ισως απέφυγενα σας πεί, για να μην σας στεναχωρήσειείτε για να μην τιν θεωρείσετε ανόητοείτε γιατί ίσασταν πολυάσχολη ή πολύ κουρασμένη. Πρέπει να κουνεντάζετε. Χρειάζεστε ό έναςς τον άλλον περισσότερο απο κάθε άλλη φορά.Με το να αρνείστε ή να αγνοείτε τους φόβους σας και τα συναισθήματσ σαςδεν τα κάνετε να φύγουν και να διαλυθούν.Τα πιεσμένα συναισθήματα σιγοβράζουν και βγαίνουν στην επιφάνεια όταν έχετε τα λιγότερα εφόδια για να τα αντιμετωπίσετε και φίνονατι σοβαρά προβλήματα. Μπορείτε να τα αποφύγετε αυτά τα προβλήματα αν εξωτερικεύετε τα συναισθήματα σας.
Πηγή: //Δρ. Μ. Στόπαρτ, “Σύλληψη, Εγκυμοσύνη, Τοκετός“,εκδ.Μίνωας
Photo by Ignacio Campo